Ses Terapisi
Ses bozukluğu sesin perde, şiddet ya da rezonansında meydana gelen anormalliklerdir. Ses kısıklığı ya da ses kalitesindeki problemler, bir çok farklı ses hastalığına bağlı olarak gelişebilir. Problemin kaynağının öncelikle Kulak Burun Boğaz Doktoru tarafından belirlenmesi gerekir. Bundan sonra ses hastalığının tanılanması gerekmektedir. Mevcut sorunun kaynağının tespit edildikten sonra kişiye en uygun olan medikal tedavi, cerrahi müdahale ya da ses terapisi yöntemlerinden biri belirlenir ve tedavi başlar.
Dil ve Konuşma Terapisi
Dil ve konuşma terapisi, dil ve/veya konuşma bozukluğu gözlenen kişilere yapılır. Dil ve konuşma becerilerini desteklemek amacı ile uygulanmaktadır.
Gecikmiş Dil ve Konuşma
Bu sorunu en basit tanımıyla çocuğun dil / konuşma becerilerinin yaşından beklenenden geride olması olarak açıklayabiliriz. Çocuk sesleri üretebilecek fiziksel beceriye sahipken yeterli dilbilgisine sahip olmayabilir. Bunun yerine dilbilgisel anlamda gelişimi yaşına uygun olmasına rağmen konuşma seslerini üretemiyor olabilir. Böyle belirtileri tek başına ya da bir arada gözlemleyebilirsiniz. Terapi desteği ile mevcut dil ve konuşma becerileri artırılır.
Dudak Damak Yarığına Bağlı Konuşma Bozukluğu
Damak yarıklığı; dudak, sert damak, yumuşak damak, diş, burun gibi yapıların birinin ya da birden fazlasının yapısal olarak bozuk olmasına neden olur. Aynı zamanda bu organların artikülasyon için gerekli olan hareketleri uygun bir biçimde yapamamasına neden olmaktadır.
Terapilerde çocuğun konuşmasından önce dil gelişimi test edilir. Yaşına uygun dil gelişimi olmayan çocuklar öncelikle ifade edici dil becerileri açısından desteklenir. Bunun hemen ardından artikülasyon terapisine başlanır.
İşitme Kaybına Bağlı Dil ve Konuşma Bozukluğu
İşitme kayıpları, çocuğun dil ve konuşma gelişiminde gecikmelere sebep olur. Öncelikli amaç işitme kaybının bir an önce tanılanmasıdır. Buna ek olarak kalıcı bir işitme kaybı var ise uygun odyolojik değerlendirmeler yapılır. Bu yöntemle hastanın işitme cihazı / koklear impant vb desteklerle iyi bir işitmeye sahip olması sağlanır.
Konuşmada Akıcılık Bozuklukları ( Kekemelik)
Kekemelik en net tanımıyla konuşmanın doğal akışının bozulmasıdır. Aynı zamanda ritminin kesintilerle ya da blok gibi engellerle bozulmasıdır.
Kekemelik genellikle; ses/hece tekrarları, uzatmalar, sesli veya sessiz bloklar, yada bu davranışlardan kaçınma şeklinde görülür. Günümüzde kısa sürede kesin çözümler sunulur. Ancak bu yöntemler bilimsel temellerden uzaktır. Ayrıca geçici çözümler olmaktadır. Terapide amaç bireyin akıcılığının arttırılmasıdır. Bununla birlikte mevcut sorunla baş etme yollarının öğretilmesidir.
Artikülasyon Bozukluğu – Harfleri Söyleyememe
Kişinin konuşma seslerini yanlış veya eksik üretmesi artikülasyon bozukluğudur. Artikülatör organlar (dil, dudak vb.) yanlış pozisyona girdiğinde bu sorun ortaya çıkar. Örneğin kişi “elma” yerine “eyma”, “kalem” yerine “talem” dediğinde bu soruna işaret eder.
Bunların dışında kişi tutarlı hatalar yapar. Örneğin /k/ sesini kullanamıyor ise bu durum tüm /k/ sesi içeren kelime yada heceleri söylerken aynı şekilde seyreder. Sesbilgisel bozuklukta, konuşma esnasında sesler belirli dilbilgisi kuralları çerçevesinde bir araya getirilir. Sesbilgisel (fonolojik) bozukluklarda kişiler hecelerin yerlerini değiştirebilir. Bunun yanı sıra bir konuşma sesinin yerine başkasını kullanabilir ya da ses ekleyip düşürebilir.