Burun Alerjisi (Alerjik Rinit) Nedir?

Burun alerjisi, alerjiye sebep olan maddelerin (alerjen) burun mukozasına temas etmesi sonucu görülen bir durumdur. Burun ve gözlerde kaşıntı, hapşırma, burun akıntısı, boğaz kaşıntısı gibi şikâyetlere neden olan hastalık alerjik nezle ya da alerjik rinit olarak da tanımlanmaktadır.  Alerjik nezlenin sebebi, vücut savunma sisteminin solunum ile buruna giren parçacıklara karşı oluşturduğu anormal tepkimedir.

Alerjik nezle halk dilinde saman gribi, saman nezlesi veya yaz nezlesi olarak da anılır. Bununla birlikte eş anlamlı olarak alerjik rinit (burun iltihabı) terimi de kullanılmaktadır.  Bu tür hastalarda oluşan alerjik reaksiyonların şiddeti kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bazı hastalar bu reaksiyonları hafif bir şekilde atlatır. Ancak bazı hastalarda oluşan reaksiyonlar işlerini engelleyecek ve yaşam kalitelerini etkileyecek kadar şiddetli olabilmektedir.

Burun Alerjisi Nedenleri Nedir?

Alerji, bağışıklık sisteminin alerjen adı verilen maddelere karşı geliştirdiği aşırı reaksiyondur. Vücudumuzun bağışıklık sistemi dışarıdan gelen tüm yabancı uyaranlara karşı doğal bir korunma reaksiyonu içindedir. Bazı insanlarda birtakım maddelere farklı bir bağışıklık cevabı geliştirmektedir. Bu maddelerle tekrar karşılaşıldığında beklenmedik aşırı reaksiyonlar görülür. Bu tür aşırı reaksiyonlara neden olan maddeler “alerjen”  olarak adlandırılmaktadır. Bağışıklık sistemi alerjenlere karşı aşırı cevaplar oluşturan kişiler ise “alerjik” olarak isimlendirilir.

Alerji genetik geçiş özelliğine sahip bir hastalıktır. Bununla birlikte her iki ebeveynin alerjik olması durumunda çocuklarında da %50 olasılıkla alerji görülmektedir.  Alerjen maddeler alerjik bünyelerde bağışıklık sistemi ile karşılaştıklarında Ig E adı verilen özel bir antikor üretilir. Bu antikorların alerjenlerle tekrar bir araya gelmesi burun mukozasındaki (burun içini döşeyen zar) hücrelerden kimyasal maddelerin salgılanmasına yol açar. Bu da alerjik reaksiyona sebep olur.

Histamin, alerjik reaksiyon sırasında ortaya çıkan kimyasal maddeler içinde en çok bilinen maddedir. Burun  mukozasında tahrişe ve aşırı miktarda akıntıya sebep olur. Bunun yanı sıra şişme ve kaşıntı meydana gelir.

Burun Alerjisi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Alerjik rinitli hastalarda tedavi planlaması farklı olur. Tedavi,  hastanın özelliklerine, muayene bulgularına ve şikâyetlerinin ciddiyetine göre planlanmaktadır.

Burun alerjisi tedavisinde takip edilen yaklaşım sırası şu şekildedir:

• Alerjik reaksiyona neden olan alerjenlerle temasın koparılması,
• Alerjik reaksiyonların ilaç tedavisi ile engellenmesi
• Aşı uygulaması
• Işık tedavisi – (Rhinolight olarak adlandırılır)
• Ameliyat: Özellikle burun tıkanıklığına neden olan burun eti büyümeleri, burun içi polip oluşumları ve tedaviye yanıt vermeyen kronik sinüzit durumlarında uygulanır. Bunun için farklı cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirilir. Burun operasyonu, burun tıkanıklıklarının ve enfeksiyonun tedavisi hastanın şikâyetlerinin azalmasında çok etkilidir.